mustiki-arxaia-elliniki-texnologia

Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΔΕΝ ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ (ΟΠΩΣ ΣΗΜΕΡΑ)
ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ  ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΘΥΠΟΤΑΓΗ ΑΝΘΡΩΠΩΝ [1]

Η Τεχνική Σκέψη των Αρχαίων Ελλήνων και η Κατευθυνόμενη Τεχνολογική Υπανάπτυξη: Όπως παντού (οικονομία,  επιστήμη, πολιτική, τέχνη κλπ.) έτσι και στο ζήτημα της τεχνολογίας οι έλληνες επιζήτησαν την υπαγωγή του σε ένα πεδίο ανώτερης γνωστικής  ενοποίησης, το οποίο είχε ως επίκεντρο τον άνθρωπο.  Η τεχνολογία έπρεπε να εξεταστεί ανθρωποκεντρικά και όχι, όπως σήμερα, ως κάτι δήθεν «αυθύπαρκτο», «ουδέτερο» και  αυτονομημένο από την κοινωνία. Υπ’ αυτή την έννοια οι έλληνες ανέπτυξαν γνήσια τεχνική σκέψη, η οποία δεν προσφέρεται για να  ικανοποιεί τις τεχνολογικές «παραγγελίες» κάποιων εξουσιαστών.

Η τεχνική σκέψη των αρχαίων ελλήνων είναι προσανατολισμένη κατ’ εξοχήν στην απαλλαγή από τον βιοποριστικό μόχθο και όχι στις άλλες παραμέτρους της σύγχρονης παραγωγικής διαδικασίας (π.χ.  κατοχύρωση «ευρεσιτεχνίας», μεγιστοποίηση του κέρδους, «κατάκτηση» της αγοράς κλπ.). Σε ένα  περίφημο χωρίο του (1) , ο Αριστοτέλης απαξιώνει την εξαρτημένη εργασία και την εργασιακή ιεραρχία, όταν θεωρεί τη χρήση της κάτι καταναγκαστικό λόγω της τεχνολογικής υστέρησης  και, παράλληλα, προαναγγέλλει/εύχεται το τέλος της, όταν εκπληρωθούν κάποιες τεχνικές προϋποθέσεις:

«Αν κάθε όργανο μπορούσε να κάνει τη δουλειά του, διατασσόμενο, ή προαισθανόμενο από μόνο του όπως λέγεται για τα αγάλματα του Δαιδάλου ή τους τρίποδες του Ηφαίστου, οι οποίοι, όπως λέει ο ποιητής “έτρεχαν μόνοι τους (αυτόματοι) στη συγκέντρωση των θεών”, αν λοιπόν οι σαϊτες ύφαιναν μόνες τους και τα πλήκτρα έκρουαν μόνα τους τις χορδές της κιθάρας, τότε ούτε οι αρχιτεχνίτες θα είχαν ανάγκη από βοηθούς ούτε οι αφέντες από δούλους».

Επίσης στην Οδύσσεια τα πλοία των φαιάκων λέγεται ότι πλέουν μόνο με τη σκέψη των πλοηγών και, φυσικά, είναι ταχύτατα. Σε κάθε περίπτωση είναι εμφανές ότι η τεχνολογία γίνεται αντιληπτή με τρόπο ορθολογικό, δηλ. ως προέκταση/αναβάθμιση των ανθρωπίνων δυνατοτήτων και όχι ως μια αρρωστημένη ικανοποίηση συμπλεγματικών επιθυμιών (π.χ. για δύναμη, κερδοσκοπία κ.α.)…. η συνέχεια ΕΔΩ

πηγή